ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ 23103/13
Αριθμός κατάθεσης αγωγής 11648/3-4-2012
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τη Δικαστή Ιωάννα Πάλλα, Πρωτόδικη, η οποία ορίσθηκε από τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του Πρωτοδικείου, και από τη Γραμματέα Σουλτάνα Τεσσαρομάτη.
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕ δημόσια, στο ακροατήριό του, στις 10 Απριλίου 2013, για να δικάσει την αγωγή με αριθμό κατάθεσης 11648/3-4-2012 αγωγή, αρχική δικάσιμος της οποίας ορίστηκε στις 17-10-2012, κατά την εκφώνηση δε αυτής στη σειρά της από το οικείο πινάκιο αναβλήθηκε για 21-1-2013 και τελικά για την ως άνω δικάσιμο, με αντικείμενο τη διατροφή ενηλίκου τέκνου, μεταξύ:
ΤΟΥ ΕΝΑΓΟΝΤΟΣ: ………………………… ( οδός …………………….), ο οποίος παραστάθηκε δια της πληρεξούσιας δικηγόρου του Ελισσάβετ Τσινικοπούλου ( Α.Μ. 8936), η οποία κατέθεσε έγγραφες προτάσεις.
ΤΟΥΕΝΑΓΟΜΕΝΟΥ: ………………………….. (οδός …………………..), ο οποίος παραστάθηκε δια της πληρεξούσιας δικηγόρου του Ευαγγελίας Τουλουμτσόγλου (Α.Μ. 3536), η οποία κατέθεσε έγγραφες προτάσεις.
ΚΑΤΑ τη συζήτηση της υπόθεσης, κατά την εκφώνησή της από τη σειρά του οικείου πινακίου, παραστάθηκαν οι διάδικοι, όπως σημειώνεται παραπάνω, οι πληρεξούσιες δικηγόροι των οποίων ζήτησαν να γίνουν δεκτά όσα αναφέρονται στα πρακτικά δημοσίας συνεδριάσεως και στις έγγραφες προτάσεις τους.
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 1475, 1476, 1479 και 1484 του ΑΚ, κοινή υποχρέωση διατροφής του χωρίς γάμο γεννηθέντος τέκνου τους έχουν, υπό τους αυτούς όρους, η μητέρα και ο εκουσίως ή δικαστικώς αναγνωρισθείς ως φυσικός του πατέρας. Περαιτέρω, από τη διάταξη του άρθρου 1486 Α.Κ. προκύπτει ότι δικαίωμα διατροφής, εκτός από το ανήλικο, έχει και το ενήλικο τέκνο, εφόσον το τελευταίο δεν μπορεί να διατρέφει τον εαυτό του από την περιουσία του ή από εργασία κατάλληλη για την ηλικία του, την κατάσταση της υγείας του και τις λοιπές βιοτικές του συνθήκες, ιδιαίτερα ενόψει και των τυχόν αναγκών εκπαιδεύσεώς του (βλ. Α.Π. 396/2001, ΕλλΔνη 43, σελ. 113, Α.Π. 1060/1993, ΕλλΔνη 35, σελ. 1292, Εφ.Πειρ. 267/1998, ΕλλΔνη 39, σελ. 896, Γεωργιάδη – Σταθόπουλου Α.Κ., κάτω από το άρθρο 1486, αριθ. 94 και επ.). Η μόνη διαφορά στη διατροφική αξίωση του ενηλίκου τέκνου, σε σχέση με το ανήλικο, εντοπίζεται στο γεγονός ότι το τελευταίο, και αν ακόμη διαθέτει απρόσοδη περιουσία, δεν έχει υποχρέωση, πριν στραφεί κατά των γονέων του, να την αξιοποιήσει ή να τη ρευστοποιήσει, προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες του (βλ. Εφ.ΑΘ. 2239/1998, ΕλλΔνη 40, σελ. 379, Εφ.Θεσ. 1272/1990, Αρμ. ΜΔ’, σελ. 838). Το μέτρο της διατροφής προσδιορίζεται με βάση τις ανάγκες του δικαιούχου, όπως αυτές προκύπτουν από τις συνθήκες ζωής του και περιλαμβάνει τα αναγκαία για τη συντήρηση και εν γένει εκπαίδευσή του έξοδα. Ως συνθήκες ζωής νοούνται οι συγκεκριμένοι όροι διαβιώσεως, που ποικίλουν ανάλογα με την ηλικία, τον τόπο κατοικίας, την ανάγκη εκπαιδεύσεώς και την κατάσταση της υγείας του δικαιούχου, σε συνδυασμό με την περιουσιακή κατάσταση του υπόχρεου (Α.Π. 823/2000 Ελλ.Δνη, σελ. 1597). Ειδικότερα, στην ανάλογη διατροφή ενηλίκου τέκνου, που στερείται επαρκών περιουσιακών στοιχείων και δεν έχει ακόμη τη δυνατότητα να εργασθεί, γιατί σπουδάζει, περιλαμβάνεται η δαπάνη για τροφή, στέγαση και εν γένει συντήρησή του, επί πλέον δε και η δαπάνη για την επαγγελματική του εκπαίδευση, θεωρητική ή τεχνική, οποιασδήποτε εκπαιδευτικής βαθμίδος, περιλαμβανομένης και της πανεπιστημιακής (βλ. Α.Π. 884/2003, ΕλλΔνη 45, σελ. 117, Α.Π. 212/1999, ΕλλΔνη 40, σελ. 1043). Περαιτέρω, για να καθοριστεί το ποσό της δικαιούμενης διατροφής αξιολογούνται κατ’ αρχήν τα εισοδήματα των γονέων από οποιαδήποτε πηγή και στη συνέχεια προσδιορίζονται οι ανάγκες του τέκνου, καθοριστικό δε στοιχείο είναι οι συνθήκες της ζωής του, δηλαδή οι όροι διαβιώσεώς του, χωρίς όμως να ικανοποιούνται οι παράλογες αξιώσεις. Εκείνος από τους γονείς με τον οποίο διαμένει το ενήλικο τέκνο μπορεί να συνυπολογίσει οτιδήποτε συνδέεται με την πραγματική διάθεση χρημάτων για τις ανάγκες του, καθώς και την προσφορά προσωπικών υπηρεσιών για την περιποίηση και φροντίδα του, που είναι αποτιμητές σε χρήμα και άλλες παροχές σε είδος, που συνδέονται με τη συνοίκηση, η αποτίμηση των οποίων μπορεί να συνυπολογισθεί στην υποχρέωσή του για τη διατροφή του τέκνου. Τέλος, επί αγωγής διατροφής ενηλίκου τέκνου, στρεφομένης κατά του γονέα του, αρκεί, για τη νομική θεμελίωσή της, να διαλαμβάνει τη συγγένεια του ενάγοντος ενηλίκου προς τον εναγόμενο, την αδυναμία του να αυτοδιατραφεί και το απαιτούμενο για την κάλυψη των εν γένει βιοτικών αναγκών του συνολικό χρηματικό ποσό, χωρίς ν’ απαιτείται να προσδιορίζεται στο αγωγικό δικόγραφο με ακρίβεια και το απαραίτητο για την κάλυψη κάθε επί μέρους ανάγκης του ενάγοντος ενηλίκου δικαιούχου κονδύλιο (βλ. Α.Π. 67/1999 ΕλλΔνη 40, σελ. 592). Επίσης, σύμφωνα με τη γνώμη που επικρατεί, το ενήλικο τέκνο που τελείωσε έναν κύκλο σπουδών δεν έχει κατ’ αρχήν δικαίωμα να ζητήσει διατροφή από τους γονείς του και για δεύτερο κύκλο σπουδών (π.χ. δεύτερο πτυχίο, διδακτορικό δίπλωμα, μετεκπαίδευση στο εξωτερικό). Τέτοια υποχρέωση μπορεί να επιβληθεί στους γονείς μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όπως όταν πρόκειται για ενήλικο τέκνο που επέδειξε εξαιρετικές επιδόσεις στον πρώτο κύκλο σπουδών του, εφόσον ληφθεί υπόψη και η οικονομική κατάσταση των γονέων, καθώς και η δυνατότητα του τέκνου για την εξεύρεση άλλων μέσων, όπως π.χ. υποτροφίας ( βλ. Ανδρουλιδάκη σε Γεωργιάδη -Σταθόπουλο ΑΚ, άρθρο 1486 αρ. 106).
Στην προκειμένη περίπτωση, με την υπό κρίση αγωγή, ο ενάγων εκθέτει ότι είναι τέκνο γεννημένο από την εκτός γάμου σχέση της μητέρας του …………………….. με τον εναγόμενο. Ότι αναγνωρίστηκε αμετάκλητα γνήσιο τέκνο του εναγομένου δυνάμει της υπ’ αριθμ. …… απόφασης του Εφετείου Θεσσαλονίκης και της υπ’ αριθμ. ………. απόφασης του Αρείου Πάγου. Ότι, λόγω των αναγκών εκπαιδεύσεώς του, αλλά και ως στερούμενος περιουσίας και εισοδημάτων από οποιαδήποτε πηγή, δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τις βιοτικές του ανάγκες. Ειδικότερα, ο ενάγων εκθέτει ότι είναι φοιτητής της ……….. Σχολής του ……………. Πανεπιστημίου ……………. στην πόλη της …………. Με αυτό το περιεχόμενο, ο ενάγων ζητά, με προσωρινώς εκτελεστή απόφαση, να υποχρεωθεί ο εναγόμενος πατέρας του, να συνεισφέρει για τη διατροφή του, το ποσό των εννιακοσίων πενήντα ευρώ (950,00 €) μηνιαίως, προκαταβολικά στην αρχή κάθε μήνα, για χρονικό διάστημα δύο (2) ετών από την επίδοση της υπό κρίση αγωγής και τέλος, ζητά να καταδικασθεί ο εναγόμενος στα δικαστικά του έξοδα. Με αυτό το περιεχόμενο και αίτημα η κρινόμενη αγωγή, αρμόδια εισάγεται προς συζήτηση, κατά την προκειμένη ειδική διαδικασία των άρθρων 666 παρ. 1, 667, 670, 671 παρ. 1 έως 3 και 672 έως 676 του ΚΠολΔ.(άρθρ. 681Β’ του Κ.Πολ.Δ.), ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου (άρθρ. 17 αριθμ. 1, 22 και 74 παρ. 1 του Κ.Πολ.Δ.), είναι νόμιμη στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων, που προαναφέρονται στη μείζονα σκέψη της παρούσας, καθώς και σ’ αυτές των άρθρων 1485, 1486, 1489, 1492, 1493, 1496 εδ. α’ και 1498, 340, 341 παρ. 1, 345 εδ. α’ του Α.Κ., 176, 907, 910 αριθ. 4 του Κ.Πολ.Δ. Συνεπώς, η υπό κρίση αγωγή, πρέπει, να ερευνηθεί περαιτέρω και ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα, δεδομένου ότι, για το παραδεκτό της συζητήσεώς της, καταβλήθηκε το απαιτούμενο για το καταψηφιστικό της αντικείμενο τέλος δικαστικού ενσήμου με τα ανάλογα ποσοστά υπέρ του Ταμείου Νομικών και υπέρ του ΤΑΧΔΙΚ (βλ. το με αριθμό 1342183/21.1.2013, διπλότυπο είσπραξης της Δ.Ο.Υ. Θεσσαλονίκης και το με αριθμό 7900842/21.1.2013 γραμμάτιο είσπραξης της ΕΤΕ), του εναγόμενου νομίμως συμμετέχοντος στην παρούσα δίκη, αφού συνομολογείται η συμμόρφωσή του με την επιταγή του Δικαστηρίου για την προς τον ενάγοντα, πληρωμή, προκαταβολικώς, των προς διεξαγωγή της παρούσας δίκης εξόδων του (άρθρ. 173 παρ. 4 του Κ.Πολ.Δ.). Επειδή, από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 1486 παρ.2, 1493, 1484 παρ.2, 1389 και 1390 του ΑΚ προκύπτει ότι όταν ο γονέας ενάγεται για παροχή του συνολικού ποσού της σε χρήμα διατροφής του τέκνου του, προσδιοριζόμενου του ύψους αυτής με βάση τις ανάγκες του δικαιούχου, δικαιούται να προτείνει για την ολική ή μερική κατάλυση της προς διατροφή υποχρέωσής του, ότι υπάρχει και άλλος γονέας, ο οποίος έχει την οικονομική δυνατότητα για διατροφή του κοινού τέκνου τους ( ένσταση συνεισφοράς), προσδιορίζοντας και αποτιμώντας ταυτοχρόνως και τις οικονομικές δυνάμεις και του άλλου γονέα σε σχέση με τις οικονομικές δυνάμεις τις δικές του, οπότε περιορίζεται ανάλογα και η δική του υποχρέωση διατροφής. Εκ των ανωτέρω, συνάγεται ότι μόνο στην περίπτωση αγωγής στρεφόμενης κατά του ενός γονέα, με την οποία διώκεται η επιδίκαση του συνολικού ποσού της ανάλογης διατροφής του τέκνου του, δικαιούται ο εναγόμενος γονέας προς ολική ή μερική κατάλυση της εν λόγω υποχρέωσής του να προτείνει τη σχετική ένσταση συνεισφοράς. Αντίθετα, στην περίπτωση που με την αγωγή αξιώνεται μέρος μόνο της ανάλογης διατροφής του τέκνου, που κατά τους αγωγικούς ισχυρισμούς αντιστοιχεί στην προς συνεισφορά υποχρέωση του εναγομένου γονέα, ο προβαλλόμενος από τον τελευταίο ισχυρισμός προς συνεισφορά στη διατροφή και του άλλου γονέα, συνιστά αιτιολογημένη άρνηση της αγωγής.
Στην προκειμένη περίπτωση, ο εναγόμενος με δήλωση της πληρεξούσιας δικηγόρου του, που καταχωρήθηκε στα ταυτάριθμα με την παρούσα πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης του Δικαστηρίου, αλλά και με τις νομότυπα κατατεθειμένες προτάσεις του αρνείται τα πραγματικά περιστατικά που συγκροτούν την ιστορική βάση της αγωγής και προβάλλει τον ισχυρισμό περί συνεισφοράς της ενάγουσας στη διατροφή του τέκνου τους κατά ποσοστό 80%. Ο ειδικότερος αυτός ισχυρισμός, κατά τα αναφερόμενα στην αμέσως προηγούμενη μείζονα σκέψη, συνιστά άρνηση, καθόσον με την υπό κρίση αγωγή αξιώνεται από τον εναγόμενο πατέρα η καταβολή μέρους της διατροφής των ενήλικου τέκνου τους.
Από την εκτίμηση των αποδεικτικών μέσων που προσκομίστηκαν νόμιμα με επίκληση από τους διαδίκους, ειδικότερα δε από τις ένορκες καταθέσεις των μαρτύρων απόδειξης και ανταπόδειξης, που εξετάστηκαν στο ακροατήριο του Δικαστηρίου κατά τη συζήτηση της υπόθεσης και περιέχονται στα ταυτάριθμα με την παρούσα απόφαση πρακτικά δημοσίας συνεδριάσεως, εκτιμώμενες καθ’ εαυτές, σε συνδυασμό μεταξύ τους και κατά το λόγο της γνώσεως και της αξιοπιστίας του κάθε μάρτυρα, σε συνδυασμό και με τα έγγραφα, που νομότυπα προσκομίζουν και επικαλούνται οι διάδικοι, καθώς και από τα διδάγματα της κοινής πείρας, τα οποία το Δικαστήριο λαμβάνει αυτεπαγγέλτως υπόψη, αποδεικνύονται πλήρως τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Ο ενάγων είναι τέκνο γεννημένο από την εκτός γάμου σχέση της μητέρας του ………. με τον εναγόμενο και αναγνωρίστηκε αμετάκλητα ως γνήσιο τέκνο του εναγομένου δυνάμει της υπ’ αριθμ. ……….. οριστικής απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης, η οποία κατέστη αμετάκλητη μετά την έκδοση της υπ’ αριθμ. ……….. απόφασης του Εφετείου Θεσσαλονίκης και της υπ’ αριθμ. …………. απόφασης του Αρείου Πάγου. Συνεπώς, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 1484 του ΑΚ, ο ενάγων έχει ως προς όλα θέση τέκνου γεννημένου σε γάμο και συνεπώς έχει και δικαίωμα διατροφής έναντι των γονέων του, με τις προϋποθέσεις του άρθρου 1486 παρ.1 του ΑΚ. Ο ενάγων γεννήθηκε στις ………………. και διανύει ήδη το 27° έτος της ηλικίας του. Μετά την αποφοίτησή του από το Λύκειο και τη συμμετοχή του στις Πανελλήνιες Εξετάσεις, εισήχθη στην …………. Σχολή του …………. Πανεπιστημίου …………. στην πόλη της ……….., όπου και εγγράφηκε στο πρώτο εξάμηνο σπουδών το ακαδημαϊκό έτος 2003-2004. Η διάρκεια φοίτησής του είναι 5ετής (ήτοι 10 εξάμηνα). Ήδη, ο ενάγων χρονικά μεν έχει ολοκληρώσει τον κύκλο σπουδών του, και δη με την προσαύξηση τεσσάρων εξαμήνων, σύμφωνα με το ν. 4009/2011, ο οποίος περιέχει στο άρθρο 2 περ. γ” τον ορισμό των ενεργών φοιτητών, ο οποίος σε κάθε περίπτωση όφειλε να ολοκληρώσει τον κύκλο σπουδών του κατά το ακαδημαϊκό έτος 2010-2011 και να έχει λάβει ήδη το πτυχίο του, πλην όμως δεν έχει ολοκληρώσει τη φοίτησή του, καθώς του υπολείπονται αρκετά μαθήματα μέχρι τη λήψη του πτυχίου του (βλ. το με αριθμό πρωτοκόλλου. ………….. πιστοποιητικό αναλυτικής βαθμολογίας της …………… Σχολής του ………… Πανεπιστημίου ………….). Ο ενάγων επικαλείται ότι διαμένει στην …………. σε μισθωμένη οικία, γεγονός το οποίο δεν προέκυψε. Η ως άνω οικονομική επιβάρυνση του ενάγοντα, αληθής υποτιθέμενη, ήτοι η καταβολή ενοικίου, τα λειτουργικά έξοδα συντήρησης της μισθωμένης κατοικίας καθώς και τα οδοιπορικά του έξοδα για τη μετάβασή του στη σχολή του στην ……….., δε θα συνυπολογισθεί στις μηνιαίες διατροφικές του ανάγκες, καθώς αυτή αποτελεί προσωπική επιλογή του ενάγοντα και δεν υπαγορεύεται από τις ανάγκες της φοίτησής του. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι ο ενάγων δυνάμει του υπ” αριθμ. …………. συμβολαίου της συμβολαιογράφου Θεσσαλονίκης Δαμιανής Σιάνου προέβη στην αγορά διαμερίσματος του ……….ου ορόφου οικοδομής στη …………….. Θεσσαλονίκης, επί της οδού ……… αριθμ. ………., εμβαδού μεικτού 126,12τ.μ και καθαρού 108,12, αξίας κατά το συμβόλαιο 203.388,92 ευρώ, η μισθωτική αξία του οποίου δεν υπολείπεται του ποσού των 500,00 ευρώ μηνιαίως, ποσό ικανό να καλύπτει τις διατροφικές του ανάγκες. Ο ισχυρισμός του ότι προτίθεται να παρακολουθήσει μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών προκειμένου να αποκτήσει τα απαιτούμενα τυπικά προσόντα για να διεκδικήσει μία θέση στην αγορά εργασίας, κρίνεται αόριστη, ενώ σε κάθε περίπτωση δεν θεμελιώνει δικαίωμα διατροφής ,εκ του λόγου τούτου, έναντι των γονέων του, δεδομένου ότι με βάση τα εκτιθέμενα στη μείζονα σκέψη της παρούσας οι επιδόσεις του δεν κρίνονται εξαιρετικές κατά τον πρώτο κύκλο σπουδών. Σύμφωνα με τα ανωτέρω, ο ενάγων, δεν έχει δικαίωμα διατροφής έναντι των γονέων του, ενώ σε κάθε περίπτωση δύναται να διαθρέψει τον εαυτό του κατά το επίδικο χρονικό διάστημα από την αξιοποίηση του ανωτέρω ακινήτου ιδιοκτησίας του, ήτοι την εκμίσθωσή του, είτε από την ρευστοποίησή του. Συνακόλουθα, πρέπει η υπό κρίση αγωγή να απορριφθεί ως ουσιαστικά αβάσιμη. Τέλος, τα δικαστικά έξοδα, πρέπει να συμψηφιστούν στο σύνολό τους, λόγω της συγγενικής σχέσης των διαδίκων (άρθρο 179 ΚΠολΔ), πλην του ποσού των 300,00 ευρώ, το οποίο προκατέβαλε ο εναγόμενος, στα πλαίσια της διατάξεως του άρθρου 173 παρ. 4 του ΚΠολΔ, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο διατακτικό της παρούσας.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΔΙΚΑΖΕΙ αντιμωλία των διαδίκων.
ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ την αγωγή.
ΣΥΜΨΗΦΙΖΕΙ τα δικαστικά έξοδα μεταξύ των διαδίκων, αφαιρουμένου του ποσού των τριακοσίων ευρώ (300,00€), τα οποία έχουν ήδη προκαταβληθεί για την αιτία αυτή.
ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε στο ακροατήριό του, σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στη Θεσσαλονίκη, στις 8 Νοεμβρίου 2013, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξουσίων δικηγόρων τους.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ